Staatsvorm en Regering

Letland is een parlementaire democratie met aan het hoofd een president. Elke vier jaar worden er nieuwe verkiezingen gehouden. Omdat Letland pas in 1991 geheel onafhankelijk werd verklaard, is de staat nog erg jong. Tussen de jaren ’40 en ’80 van de vorige eeuw vond je ook in Letland een grote groep die het communisme propageerden. Pas in de jaren ’90 kwamen er steeds meer tegengeluiden, waardoor Letland steeds minder op haar plaats was als Sovjetstaat. In 1989 schreef het lokale Sovjet-bewind verkiezingen uit, waarin bleek dat de meeste Letten de volkspartij aanhingen in plaats van de communistische regering. Dit leidde tot de onafhankelijkheid van 1991. Na twee jaar van interim-regering werden de eerste democratische verkiezingen pas in 1993 gehouden. Het duurde toen nog een jaar voordat Rusland al haar troepen terugtrok uit het gebied. Veel van origine Russische inwoners bleven in Letland wonen, waardoor een groot deel van de Letse bevolking tot op de dag van vandaag Russisch is.

Naast de president bestaat de regering van Letland uit een kamer met 100 zetels. Deze worden door middel van verkiezingen elke 4 jaar opnieuw ingevuld. Dit parlement kiest op haar beurt weer de uiteindelijke president, ook voor een termijn van 4 jaar. Leider van de regering is overigens niet de president, maar een minister-president zoals ook wij die kennen. Letland is in 2009 opnieuw ingedeeld. In totaal zijn er nu 109 gemeenten die elk een aantal dorpen en steden omvatten. De 9 grootste steden van Letland zijn daarnaast omgedoopt tot steden van de republiek en kregen hiermee een afgebakend gebied waarin eigen wetgeving geldt.

De economie van Letland is de laatste honderd jaar erg onstabiel geweest door de rumoerige 20ste eeuw. Na de tweede wereldoorlog, onder Russische bezetting, werd de Letse economie centraal vanuit Moskou geregeld. Na de onafhankelijkheid begin jaren ’90 ontpopte Letland zich na een aantal moeilijke beginjaren tot een van de snelst groeiende economieën van Europa. Er moe(s)t een grote inhaalslag worden gemaakt op Europese collega’s. Vooral wat infrastructuur betreft blijven sommige steden ook nu soms nog achter. Hierdoor was een van de grootst groeiende industrieën de afgelopen 10 jaar de bouwsector. Onder de macht van de Sovjet-Unie lag de economische nadruk in Letland op landbouw en industrie. Maar de weidse landbouwgronden van het land werden op zeer inefficiënte manier gebruikt en de visserij bleek al snel meer op te brengen. Tegenwoordig wordt er in Letland meer geïmporteerd dan uitgevoerd. Handel vind vooral plaats met andere Europese landen.

Een opvallend aspect van de economische situatie in Letland is de grote kloof tussen arm en rijk. Aan de ene kant zijn er welvarende regio’s waar investeerders veel geld verdienen. De contrasten zijn goed te zien in bijvoorbeeld de stedelijke situatie waar rijk en arm naast elkaar het straatbeeld bepalen. Daarnaast zijn sommige steden een stuk verder ontwikkeld dan anderen.

Hoewel de Letse bevolking een kleine groep is vergeleken met andere Europese volkeren, zijn ze wel een van de meest hechte volkeren. De lange geschiedenis van onderdrukking heeft de Letten dicht bij elkaar gebracht en deed de voorliefde voor traditie herleven. Oude gebruiken worden nog altijd in de praktijk gebracht op bijvoorbeeld volksfeesten. Veel Letten wonen bovendien nog zelfvoorzienend op het platteland, een plek waar veel tradities in stand gehouden worden. Letten van jongere generaties zijn de laatste decennia het platteland ontvlucht en naar Riga getrokken. Hun drang naar modernisatie heeft Riga nu een meer internationale, open stad gemaakt waarin de invloeden van west-Europa steeds meer voelbaar worden.

Van de 2.2 miljoen inwoners in Letland, is slechts iets meer dan de helft echt van de Letse nationaliteit. Een groot deel van de bevolking is namelijk Russisch. In de Sovjetjaren zijn veel Russen al dan niet gedwongen naar Letland verhuisd. Ook is het door de huidige wetgeving voor niet-Letten erg moeilijk om alsnog de Letse nationaliteit te vergaren. Hoewel de grootste groep allochtonen afkomstig is uit Rusland, wonen er ook bijvoorbeeld Witrussen, Litouwers en Polen in Letland. Het grootste deel van de bevolking (bijna 1 miljoen) woont in de hoofdstad Riga. Het aantal Russen ligt hier hoger dan in de dunbevolkte landelijke gebieden. Dat de tweede stad van Letland (Daugavpils) slechts 125.000 inwoners telt, geeft aan hoe groot de landelijke tegenstelling is.